Bakteriyalar nima?
Barcha bakteriyalar zararlimi? Bakteriyalar haqida ma'lumot, Bakteriyalar nima?
2 min
Bu nima?

Insoniyatning bakteriyalarga nisbatan oʻziga xos qarashlari bor. Hammamiz koʻpchilik bakteriyalar zararli ekanini bilamiz. Terlama, vabo, difteriya, pnevmoniya kabi kasalliklar va ochiq yaralardagi barcha infeksiyalar maʼlum turdagi bakteriyalar tomonidan qoʻzgʻatiladi. Shuning uchun odamlar bu bakteriyalarga qarshi kurashadi. Shu bilan birga, agar boshqa bakteriyalar boʻlmaganida, Yerdagi hayot boʻlmas edi. Inson baʼzi turdagi bakteriyalarni koʻpaytiradi, chunki ularga muhtoj va ulardan foydalanadi. Odatda bakteriyalar oʻsimliklar dunyosining eng past tabaqasida turadi deb hisoblanadi. Har bir bakteriya yadrosiz tirik materiyaning alohida zarrasidir. Oʻrtacha ularning diametri taxminan 0,001 mm. Ulardan baʼzilari shunchalik kichikki, hatto oddiy mikroskopda ham koʻrish imkonsiz.

Bakteriyalar odatda uch xil — dumaloq kokklar, tayoqchalar shaklidagi batsillalar va spiralsimon spirillalar koʻrinishida uchraydi. Ular oddiy ikki qismga boʻlinish orqali koʻpayadi. Qulay sharoitlarda ular juda tez koʻpayadi. Yaxshiyamki, tabiatda bu koʻpayishni nazorat qilishning bir necha yoʻli mavjud. Aks holda, bakteriyalar dunyoning butun yuzasini egallab olardi. Nobud boʻlgan oʻsimlik va hayvonlarning chirishini taʼminlaydigan bakteriyalar odamlar uchun juda foydalidir. Ular nafaqat organizmlarni tashkil etuvchi oʻlik toʻqimalarni oddiy birikmalarga ajratadi, balki chirigan bakteriyalarsiz yer foydasiz oʻlik moddalar bilan qoplanib, unda yashash uchun joy qolmagan boʻlardi.

Boshqa ayrim bakteriyalar fermentatsiyani keltirib chiqarishi sababli foydali. Bizga sutni achitish va shirin meva sharbatlarini bijgʻitish kabi fermentatsiya turlari ancha tanish. Koʻpgina sanoat jarayonlari bakteriyalar fermentatsiyasi hisobiga mavjud. Ajoyib sariyogʻ ishlab chiqariladigan qaymoqning yetilishi ham fermentatsiyaga asoslangan. Koʻpgina pishloq turlari oʻzining ajoyib taʼmiga bakterial jarayonlar natijasida ega boʻladi. Oʻsimliklar oʻzi foydalanadigan nitratlarni olishi uchun azotni boshqa elementlar bilan bogʻlaydigan bakteriyalarsiz yashay olmasligini ham yaxshi bilamiz.

Matnda xato topdingizmi? Kerakli matnni belgilang va CTRL+ENTER tugmalarini bosing.

Eng so‘nggi maqolalarni o‘tkazib yubormang!
Telegram kanalamizni kuzatib boring!