Yer qobigʻining jahon okeani sathidan koʻtarilgan katta massivlari materiklar (yoki qitʼalar) deb ataladi. Materiklarga dengizlarning qirgʻoq boʻyi hududlari (shelflar) va yaqin joylashgan orollar ham kiradi. Bir paytlar dunyoning barcha qitʼalari bitta materik — Pangeyani tashkil qilgan. Zamonaviy geologik davrda ular oltita boʻlib, okeanlar bilan ajralib turadi: Yevroosiyo — 55 mln km², Afrika — 30 mln km², Janubiy Amerika — 18 mln km², Shimoliy Amerika — 20 mln km², Antarktida — 14 mln km², Avstraliya — 8,5 mln km². Bu raqamlar yaxlitlangan boʻlib, ular materiklar yaqinidagi orollarning maydonlarini ham oʻz ichiga oladi.

Eng katta materik — Yevroosiyo. Uning sohillarini dunyoning barcha okeanlari oʻrab turadi va shimoliy yarimsharning barcha geografik mintaqalarida joylashgan. Unda dunyoning ikki qitʼasi — Yevropa va Osiyo joylashgan.

Afrika Yerning ikkinchi yirik materigidir. Uning eng shimoliy va janubiy nuqtalari ekvatordan deyarli bir xil masofada joylashgan. Shimoliy va Janubiy Amerika materiklari gʻarbiy yarimsharda ekvatorning har ikki tomonida joylashgan. Tor Panama boʻyni bilan bogʻlangan bu materiklar aslida meridian boʻylab ancha choʻzilgan bitta materikni hosil qiladi. Materiklarning eng kichigi boʻlgan Avstraliya deyarli butunlay janubiy yarimsharning issiq mintaqasida joylashgan. Janubiy tropik uning deyarli oʻrtasidan kesib oʻtadi.

Qitʻalar soni ham oltita, ammo Amerikaning ikki materigi bir qitʼani tashkil qiladi, yaxlit boʻlgan Yevroosiyo esa, aksincha, dunyoning ikki qitʼasi — Yevropa va Osiyoga boʻlingan.

Eng baland materik — Antarktida. Uning dengiz sathidan oʻrtacha balandligi 2040 m, eng pasti esa Yevropadir (dengiz sathidan 300 m). Osiyo dengiz sathidan oʻrtacha 950 metr balandda boʻlib, uning markaziy qismida Yerning eng baland togʻi — eng baland choʻqqisi Jomolungma (Everest) boʻlgan Himolay togʻi joylashgan.

Har bir materikdan okeanlarga daryolar oqib keladi va ularga eng koʻp — yiliga taxminan 16 km³ suv Yevrosiyoni oʻrab turgan dengizlarga tushadi, dunyo okeaniga eng kam suvni esa Antarktida (garchi u deyarli butunlay, faqat muzlatilgan suvdan iborat boʻlsa ham) va Avstraliya (Yevrosiyodan 8 baravar kam) beradi.