Mushaklarimiz qanday ishlaydi?

Tanamizda barcha qismlarni bir-biriga bogʻlaydigan, biriktiruvchi toʻqimalarni tashkil etuvchi maxsus hujayralar mavjud. Biriktiruvchi toʻqima hujayralarining hammasi ham qisqara olmaydi. Ammo tananing baʼzi joylarida bu hujayralar mushak hujayralariga aylanadigan darajada qisqarishi mumkin. Tananing mushak hujayralari qoʻllaniluvchi joylarida ular juda koʻp boʻlib, oʻzaro bogʻlangan tolalardan tashkil topgan, alohida silliq mushaklarga birlashgan.

Tanamizda silliq mushaklar juda koʻp va ular turli aʼzolarning ishlashiga yordam beradi. Masalan, silliq mushaklar koʻzni ochib-yumadi, nafas olishni tartibga soladi, ichki funksiyalarni bajaradi. Silliq mushak tolalari rivojlantirilsa, ular boshqa shakldagi — koʻndalang-targʻil mushaklarga aylanadi.

Inson tanasi 639 ta mushakdan iborat. Tana goʻshti aslida mushaklardir. Shuningdek, biz doʻkonda sotib oladigan qizil goʻsht ham mushakdir. Mushaklar turli oʻlcham va shakllarda boʻladi. Oʻrta kattalikdagi mushak taxminan 10 million, butun inson tanasi esa 6 milliard mushak hujayralaridan iborat. Ushbu 6 milliard mushak hujayralarining har biri oʻn silindrli dvigatelga oʻxshaydi. Hujayralardagi silindrlar vazifasini esa suyuqlikka ega mayda kapsulalar bajaradi. Bu kapsulalarga miyadan signal kelganda, mushaklar qisqaradi. Soniyaning oʻndan bir qismida kapsulalardagi suyuqlik quyuqlashadi va yana suyuqlashadi. Bu jarayon mushaklarning harakatlanishiga olib keladi. Koʻndalang-targʻil mushaklarsiz tanamiz harakat qila olmaydi.

Masalan, ovqat hazm qilish jarayonini boshqaradigan mushaklar bizning xohishimizdan mustaqil ravishda ishlaydi. Mushaklar reaksiyasi juda tez sodir boʻladi. Mushak 0,1 soniyada qisqaradi. Buning ortidan darhol mushaklarning boʻshashishi kuzatiladi. Bu qisqarishlar qayta-qayta takrorlanadi va shunchalik tez sodir boʻladiki, natijada silliq mushaklar doim harakatda boʻladi.

Matnda xato topdingizmi? Kerakli matnni belgilang va CTRL+ENTER tugmalarini bosing.

Eng so‘nggi maqolalarni o‘tkazib yubormang!
Telegram kanalamizni kuzatib boring!