Soqqa o‘yini qanday paydo bo‘lgan?
Soqqa o'yini deyarli butun dunyoga qadim davrlardan beri ma'lum.
2 min
Tarix

Barcha davr va mamlakatlarda bolalar oʻyinlarni qanday oʻylab topishi juda qiziqarli. Masalan, har qanday shahar bolalariga maʼlum boʻlgan soqqa oʻyini deyarli butun dunyoga qadim davrlardan beri maʼlum. Toʻgʻri, u qachon paydo boʻlganini hech kim bilmaydi, lekin bu yumaloq tosh dumalashi aniqlangan paytda boshlangani aniq. Bu esa tosh asriga borib taqaladi. Tosh davriga oid qazish ishlari vaqtida olimlar oʻyindan tashqari boshqa maqsadda ishlatib boʻlmaydigan, juda mayda soqqalarni topgan. Nasroniylik paydo boʻlishiga qadar qadimgi Misr va Rim bolalari bu soqqa oʻyinini oʻynagan. Yevropada esa uni oʻrta asrlarda oʻynay boshlashgan. Angliyada mazkur oʻyin “toʻplar” deb nomlangan boshqa oʻyindan kelib chiqqan. 

Bugungi kunda soqqa oʻyini u yoki bu shaklda dunyoning deyarli hamma joyida oʻynaladi. Janubiy amerikalik bolalar uni “bolitlar” deb ataydi. Xitoylik bolalar esa toʻpchalarni dumalatib, bir-biriga urishga harakat qiladi. Fors dehqonlarining bolalari bunday soqqalarni loydan yasaydi yoki mayda toshlardan foydalanadi. Bu oʻyinni hatto zuluslar ham oʻynaydi. AQShda oʻyinning ikki turi mavjud. Biri “oʻqlar”, ikkinchisi esa “oʻyin soqqalari” deb ataladi.

“Oʻqlar”ning yana bir nomi — “marmar soqqalar” va u mamlakatning baʼzi joylarida keng tarqalgan. Bunday soqqaning diametri 19 mm dan oshmasligi, lekin 0,53 mm dan kam boʻlmasligi kerak. U shisha, presslangan loy, agat (aqiq) yoki plastmassadan yasalishi mumkin. Boshqa soqqalarga koʻproq urgan kishi gʻalaba qozonadi. Baʼzan soqqa ishlab chiqarilgan materialning nomi bilan ataladi. Presslangan loy yoki tabiiy oniks soqqalarning katta qismi Ogayo shtatidan keladi. Soqqalar shishadan ham tayyorlanadi: shisha eritiladi va issiq holatida teng ikki pallaga boʻlingan, silliqlangan, yumaloq metall qolipga quyiladi.

Matnda xato topdingizmi? Kerakli matnni belgilang va CTRL+ENTER tugmalarini bosing.

Eng so‘nggi maqolalarni o‘tkazib yubormang!
Telegram kanalamizni kuzatib boring!