Atrof-muhit harorati yetarli darajada pasayganda suv muzlaydi va shu bilan birga hajmi sezilarli darajada ortadi. O‘n litr suvdan taxminan o‘n bir litr muz hosil bo‘lishi mumkin. Har qanday jismning suvda suzishi yoki cho‘kishi birinchi marta miloddan avvalgi III asrda yashagan qadimgi yunon olimi Arximed tomonidan taʼriflangan tamoyilga muvofiq aniqlanadi. Keyinchalik Arximed qonuni kashf etiladi.

Unga ko‘ra, suyuqlikka botirilgan har qanday jism shu jism tomonidan siqib chiqarilgan suyuqlikning og‘irligiga teng kuch bilan yuzaga itariladi. Yog‘och suvdan taxminan ikki barobar yengil, shuning uchun yog‘och blok o‘z hajmining yarmiga teng miqdorda suv bilan uning yuzasida ushlab turiladi. Po‘kak emanining qobig‘i suvdan besh baravar, muz esa o‘ndan biri baravar yengilroq. Shu sababli aysbergning o‘ndan to‘qqiz qismi suvga botgan va u aslida biz o‘ylagandan ham kattaroq. Atrof-muhit harorati suvning muzlash nuqtasi, yaʼni Selsiy bo‘yicha nol darajadan biroz past bo‘lsa, bosimni oshirish orqali muzni qo‘shimcha isitishsiz eritish mumkin. Biroq qo‘shimcha bosim olinganda, suv yana muzlaydi.

Masalan, yumaloqlash (qor soqqa yasash) uchun bir hovuch qor qo‘lda siqilganda, qor parchalarining bir qismi erib suvga aylanadi, ammo kaft ochilishi bilan u yana muzga aylanadi. Muz hosil bo‘lganda suvning kengayishi sezilarli kuchning ajralib chiqishiga olib keladi. Yildan yilga toshdagi kichik yoriqni to‘ldirib, qishda muzga aylanadigan va hajmi oshadigan suv oxir-oqibat ulkan granit bo‘laginini yorib yuborishga qodir. Bu jarayon tog‘ jinslarining nurashi va parchalanishida muhim ahamiyat kasb etadi. Inson qadimdan bu kuchdan o‘z maqsadlarida foydalanishni o‘rgangan. Finlandiyadagi ulkan tosh konlarida tosh yo‘nuvchi ishchilar toshdagi yoriqlarni suv bilan to‘ldirib, keyin muzlashini kutib, ulkan tosh bo‘laklarini osonlikcha yorib oladi.