“Musson” soʻzi arabcha soʻzdan kelib chiqqan boʻlib, tarjimada “yomgʻirlar mavsumi” degan maʼnoni anglatadi. Bu atama issiq mavsumda shamol dengizdan quruqlikka, sovuq mavsumda esa aksincha esadigan iqlim mintaqalariga nisbatan qoʻllanadi. Bu hududlarda issiq mavsumda odatda kuchli yomgʻirlar yogʻadi, salqin mavsumda esa qurgʻoqchilik boʻladi. Bunday mavsumiy ob-havo oʻzgarishiga nima sabab boʻladi? Gap shundaki, quruqlik dengiz suviga qaraganda tezroq isiydi va soviydi.

Masalan, Markaziy va Janubiy Osiyoda bahor ularga tutash dengizlarga qaraganda tezroq keladi. Yozda qitʼada ob-havo Hind okeanining janubi va Tinch okeanining sharqidagi suvlarga qaraganda ancha issiqroq. Yuqori harorat qitʼada past bosimli hududni hosil qiladi va unga okean kengliklaridan yogʻingarchilik olib keladigan havo massalari shiddat bilan oqib keladi. Bu shamollar yozgi mussonlar deb ataladi.

Kuzda Osiyo qitʼasi ustidagi havo tezroq soviydi va bu uning ustida yuqori bosimli hududni hosil qiladi. Natijada, shamol Markaziy Osiyoning qurgʻoqchil mintaqalaridan dengizlarga qarab esishni boshlaydi. Bunday shamollar qishki mussonlar deb ataladi. Qitʼaning kattaligi tufayli Markaziy va Janubiy Osiyo mintaqalaridagi iqlim yorqin koʻrinishdagi musson xususiyatiga ega. Ilgari yelkanli kemalarda suzganlarida, odamlar qishki va yozgi mussonlardan mohirlik bilan foydalangan. Shuning uchun ham dengizchilar odatda Hindistondan Afrikaga qishda suzib borib, yozda qaytib kelgan.