20.02.2024
Garchi maʼnosini toʻliq tushunmagan boʻlsangiz ham, nazarimda, “siklon” soʻzini koʻp eshitgansiz. Siklon shunchaki boʻron turlaridan biridir. Ekvator yaqinida joylashgan baʼzi mintaqalardan iliq va nam havo shimoliy kengliklarga kelib, masalan, Yevropaning biron bir joyida Arktikadan kelgan sovuq hamda quruq havo massasi bilan uchrashganida boʻron koʻtariladi. Bu uchrashuv sodir boʻlganda, ularning aralashuvi yuz bermaydi, aksincha, ikkita havo massasi oʻrtasida front deb ataladigan keskin chegara hosil boʻladi. Harakatlanishda davom etgan iliq havo massasi qarshi tomondan kelgan sovuq oqimning ustiga chiqadi. Natijada, iliq havo soviydi va unda toʻplangan namlik kondensatsiyalanib, bulutlarni hosil qiladi.
Bularning barchasi yaqinlashib kelayotgan boʻron oʻrtasida sodir boʻlganda, bosim pasayishni boshlaydi. Bu past bosimli hududda soat mili harakatiga teskari yoʻnalishda shamollar aylana boʻylab esa boshlaydi. Shunday qilib, nam va iliq havo massasi sharqiy chegara boʻylab shimolga, sovuq havo esa gʻarbiy chegara boʻylab janub tomon harakatlanadi. Past bosimli hudud siklon deyiladi. Turli xil jihatlarga koʻra uning diametri 500 dan 1500 km gacha boʻlishi mumkin. Shuni taʼkidlash kerakki, siklon quyun yoki dovul kabi boʻronlarga qaraganda ancha xavfsiz hodisadir.
Matnda xato topdingizmi? Kerakli matnni belgilang va CTRL+ENTER tugmalarini bosing.