Bizga maʼlum musiqa asboblarining hech biri inson ovozining diapazoni va ohang boyligi bilan bellasha olmaydi! Insonning ovoz apparati murakkab mexanizmdir. Hiqildoqdan boshlaylik. Bu yerda boʻyinning old qismini paypaslab his qilish mumkin boʻlgan, togʻay karkasdan iborat ovoz apparati mavjud. Hiqildoq ichida ikkita choʻmichsimon togʻay joylashgan boʻlib, ularga ovoz paychalari biriktirilgan. Skripkachilar oʻz asboblaridagi torlarning tarangligini nazorat qilganidek, oʻn oltita turli mushaklar bu ovoz paychalarini harakatga keltirish orqali ularni taranglashtiradi yoki boʻshashtiradi. Ovoz paychalari taxminan 170 holatga keltirilishi mumkin! Diafragma va boshqa mushaklar yordamida maʼlum miqdordagi havo yuqoriga koʻtarilganda, ovoz paychalari tebranishni boshlab, havo yoʻllaridagi havo ustunini tebratadi.

Biz havo ustuni tebranishini tovush sifatida qabul qilamiz. Ovoz paychalari unchalik tarang boʻlmaganda, ular soniyasiga taxminan 80 marta tebranadi va ovoz past eshitiladi. Ovoz paychalari tarang boʻlganda esa ular sekundiga 1000 marta tebranishi mumkin va biz baland tovushlarni eshitamiz. Inson ovozining balandligi ovoz paychalarining uzunligiga ham bogʻliq.

Ovoz diapazoni va sifati tovush paychalarining bir qismi, traxeya, koʻkrak qafasi va hiqildoq, ogʻiz va burun boʻshliqlaridan iborat boʻshliqlarning shakli va hajmiga bogʻliq. Chiroyli ovozi sohiblari aks-sado berib, “musiqiy” tebranadigan shakldagi boʻshliqlarga ega.