Yerda muzliklar har doim ham boʻlmagan. Hatto Antarktidada ham koʻmir topilgan; demak, u yerda oʻsimliklarga boy issiq va nam iqlim boʻlgan, aks holda koʻmir hosil boʻlmas edi. Geologlarning fikriga koʻra, yirik muzlik davri Yerda muntazam ravishda har 180–200 million yilda takrorlanadi. Yer yuzidagi eng qadimgi muzliklarning oʻziga xos izlari — oʻzgacha “tillit” jinslari. Bu qadimgi muzliklarning toshqotgan qoldiqlari boʻlib, ular loysimon massa hamda harakatlanish paytida tirnalgan katta va kichik toshlardan iborat. Hatto ekvatorial Afrikada topilgan tillitlar alohida qatlamlarining qalinligi oʻnlab va hatto yuzlab metrga yetishi mumkin.

Albatta, muzliklar faqat ob-havo soviganida paydo boʻladi. Koʻpchilik olimlar buning sababini Yerdan tashqarida qidirgan. Masalan, muzlik Quyosh va uning atrofida biroz choʻzilgan orbita boʻylab aylanadigan Yer orasidagi masofa oshgani sayin sayyoramiz oladigan Quyosh issiqligi miqdori kamayishi tufayli boshlanadi deb taxmin qilingan. Muzlik davri Yer Quyoshdan eng uzoq masofada joylashgan orbital nuqtadan oʻtish vaqtida boshlanadi.

Biroq, astronomlarning fikriga koʻra, muzlik davrining boshlanishi uchun faqatgina Yerga tushadigan Quyosh nurlanishi miqdorining oʻzgarishi yetarli emas.

Aftidan, Quyosh faolligining oʻzgarishi ham muhim. U vaqti-vaqti bilan har 2–3, 5–6, 11, 22 va hatto yuz yilda davriy oʻzgarib turadi. Baʼzan bu davrlar bir vaqtga toʻgʻri kelib, Quyosh faolligi juda ham oshishi mumkin. Buning aksi ham — Quyosh faolligi pasayishining bir necha davrlari mos kelishi mumkin. Bunday holda muzlik shakllana boshlashi mumkin. Albatta, “Quyosh kuchi”ning bunday oʻzgarishi muzliklarga taʼsir qiladi, ammo bu baribir Yerda yirik muzliklar hosil boʻlishiga olib kela olmaydi.

Bir taxminga koʻra, Yerning sovishiga u galaktika boʻylab harakatlanayotganida koinotning ayrim qismlari taʼsir qilishi mumkin. U goh fazoning gaz bilan toʻlgan qismlari, goh kosmik chang bulutlari orqali oʻtadi. Balki, Yerdagi “kosmik qish” Yer shari galaktikamizning markazidan eng uzoqda joylashgan nuqtada, yulduz va energiyalarning oʻziga xos toʻplami mavjud joyda sodir boʻlar.

Bu farazlarning barchasi ham toʻgʻri bo‘lishi mumkin, ammo hech birini fan faktlar bilan tasdiqlay olmaydi. Iqlim oʻzgarishining sabablari Yerning oʻzida deb taxmin qiladiganlar haq boʻlishi ham mumkin. Kuchli sovuqlar dengiz oqimlari yoʻnalishining oʻzgarishi tufayli qitʼalar harakatlanib, quruqlik va dengizlar joylashuvidagi oʻzgarishlar natijasida yuzaga kelgan boʻlishi ham mumkin. Togʻlar paydo boʻlishi davrida Yer qobigʻining koʻtarilgan massalari atmosferaning yuqori qatlamlariga tushib, sovigan va natijada muzliklar paydo boʻlgan.

Olimlar tomonidan yana bir faraz ishlab chiqilmoqda. Shimoliy muz okeani baʼzan muzdan ozod boʻlgan deb taxmin qilinadi. Bunday holda, Arktika dengizi yuzasida bugʻlanish kuchayib, nam havo oqimlari Amerika va Yevrosiyoning qutbiy mintaqalariga yoʻnalgan. Yerning sovuq yuzasiga qor tushib, yozda erib ketishga ulgurmagan. Shu tarzda materiklarda muzliklar paydo boʻlgan. Namlikning bir qismi muzga aylanishi natijasida jahon okeanining sathi 90 m ga kamaygan, iliq Atlantika okeani bilan Shimoliy muz okeani oʻrtasidagi bogʻliqlik uzilgan va u asta-sekin muz bilan qoplangan. Uning yuzasidagi bugʻlanish toʻxtagan va materiklarga qor tushishi kamayib, ular bilan muzliklar taʼminoti yomonlashgan. Natijada, muz qatlamlari erib, okean sathi koʻtarilgan. Shimoliy muz okeani yana Atlantika okeaniga qoʻshilib, muz qatlami asta-sekin yoʻqola boshlagan. Muzlikning rivojlanish sikli yangidan boshlangan.

Balki, muzliklar paydo boʻlishiga turli sabablarning birgalikdagi harakati sabab boʻlgandir. Muhimi shundaki, u boshlanganidan soʻng, hatto iqlim sharoitlari toʻsqinlik qilgan taqdirda ham, mustaqil ravishda oʻz qonunlariga muvofiq rivojlanadi. Shimoliy yarimsharda taxminan 1 000 000 yil oldin boshlangan muzlik davri hali tugagani yoʻq. Biz iliqroq vaqt oraligʻida, muzliklararo davrda yashayapmiz. Ammo, olimlarning fikriga koʻra, insonning iqlim isishini keltirib chiqaradigan taʼsiri yangi muzlikning paydo boʻlish xavfini tezlashtirmoqda. Aslida aksincha, ularning yoʻqolganidan afsuslanishiga toʻgʻri keladi.